Ci, którzy interesują się historią Rosji doskonale wiedzą, że Stalin nie napisał żadnej autobiografii – ktoś, kto ma tyle do ukrycia nie pozostawia po sobie zapisków. To nieokiełznana wyobraźnia i perwersyjna wręcz ciekawość pozwalają autorowi wejść w psychopatyczny umysł mordercy – dyktatora. A Józef Stalin ma problem. Nie jest nim głód na Ukrainie ani straszliwa bieda w Rosji Radzieckiej, nie jest nim również Hitler i nieunikniona wojna w Europie. Największym problem Josifa Wissarianowicza jest Lew Trocki. Jedyny człowiek, którego inteligencja może odkryć, czemu rzeczywiście służą procesy moskiewskie i co faktycznie mają ukryć. Bo Stalin ma swoją tajemnicę. Za chwilę zostaną rozstrzelani ostatni niewygodni świadkowie, w tym oddany mu Jagoda. Już nikt nie zagrozi Stalinowi. Ale Trocki ciągle żyje. Wyrzucony z Partii, wypędzony z Rosji, nawet z dalekiego Meksyku, w którym osiadł, jest ciągle śmiertelnie niebezpieczny, dlatego Stalin musi go zabić, zanim świat dowie się o największej zbrodni wodza światowej rewolucji. Przed nami niezwykle wciągająca powieść, w której fikcja literacka miesza się z prawdą historyczną. Jeszcze na początku próbujemy rozgraniczać i oddzielać jedno od drugiego, ale nie na długo zdaje się nasz upór, bo fabuła pochłania nas bez reszty. Całkowita to zasługa Richarda Louriego, pisarza znanego już u nas ze „Wstrętu do tulipanów”. Trudno sobie wyobrazić, kiedy powstały te książki, bo gdy przyjrzeć się bliżej jego biografii, to ostatnią rzeczą, jaka przychodzi nam do głowy jest obraz tego twórcy siedzącego za biurkiem: kierowca szefa mafii w Bostonie, beatnik wędrujący śladami bohaterów powieści Jacka Kerouaca „W drodze”, nauczyciel języka rosyjskiego dla amerykańskich pilotów wojskowych, a przy okazji dziennikarz, tłumacz i znawca Rosji.

Książka dostępna w zbiorach książnicy Karkonoskiej. (KH)