Tropem skarbów III Rzeszy. Przewodnik po skrytkach Grundmanna. Robert Primke, Maciej Szczerepa

W 1942 roku, mimo, że wojna trwała na dobre i nic nie zapowiadało klęski, na Dolnym Śląsku podjęto decyzję o przeprowadzeniu akcji ukrycia dzieł sztuki, księgozbiorów i archiwaliów. Profesor Günther Grundmann, znawca historii i dziedzictwa Śląskiego, z urodzenia Jeleniogórzanin, przygotował listę 80 składnic, do których miały trafić zbiory państwowe, prywatne i instytucjonalne. W 1945 roku młody historyk sztuki Józef Gębczak, wśród gruzów Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu, odnalazł dokumenty Grundmanna, rozszyfrował je i opublikował w formie spisu ze skromnym opisem miejsc. Autorzy niniejszej publikacji wzięli na warsztat ową listę, uzupełnili ją o ciekawe opisy obiektów (pałace, zamki, kościoły, majątki) i ich historię okraszoną ciekawostkami. Dzięki temu czytelnik otrzymuje nie tylko informację o miejscach przechowywania skarbów III Rzeszy, losach mienia, ewakuacjach, grabieżach, przejmowaniu cennych zbiorów przez armię radziecką, inwentaryzacji prowadzonej przez powojennych polskich komisarzy, sprawach niewyjaśnionych i tajemniczych, ale również sporo wiadomości z historii Śląska i opisy budowli, których już nie ma. Wśród cennych danych dotyczących śląskich skarbów znajdziemy też informacje  o pochodzeniu nazwy Warmątowice Sienkiewiczowskie, o słynnych gościach cieplickiego uzdrowiska, o najstarszej słowiańskiej osadzie w regionie, o piwie, które wyruszyło w 1905 roku w Himalaje, o pierwszym w Polsce turnieju rycerskim, o carze Mikołaju Romanowie, który gościł w pewnym pałacu pod Jelenią Górą, o Madonnie Holbeina, o ciałopalnym cmentarzysku kultury pomorskiej okresu lateńskiego, o jednym z najpiękniejszych dolnośląskich okazów cyprysika błotnego, o nietypowym hobby urodzonego w Jeleniej Górze Rudolpha Marii Bernharda hrabiego Stillfried von Alcantara und Rattonitz, o autografach Chopina, rękopisie „Pana Tadeusza” i spalonych listach Mikołaja Kopernika. Książka dostępna w zbiorach Książnicy Karkonoskiej. (JJ)